Jan Brokken - De rechtvaardigen (2018)

Een waar monument! Een eerbetoon van 500 bladzijden aan de ‘Engel van Curaçao’ consul Jan Zwartendijk, die samen met Japanse collega Sugihara in Kaunas (Litouwen) in 1940 duizenden Joden van de dood heeft gered. Het is een feitelijk relaas, en leest bijna als een geschiedenisboek. Geen lichte kost dus, niet echt iets voor het slapengaan, maar toch.

Fascinerend is het vooral, ik had werkelijk GEEN IDEE over een Joodse gemeenschap in Shanghai, en alle omzwervingen van deze mensen. En ik raak nog meer onder de indruk van het onderzoek van Brokken als ik de verantwoording aan het einde doorblader. Sjonge wat een werk!

De binnenflap vermeldt ‘een meeslepend epos’. Daar ga ik gedeeltelijk in mee. Een epos is het zeker, een zeer indrukwekkend epos ook; meeslepend zou kunnen zijn: boeiend, fascinerend. Door de feitelijke manier van vertellen, lijkt me dat gerechtvaardigd.

Tegen het einde komt er ook een aap uit de mouw: het is een veeg uit de pan voor Dr. Lou de Jong, die volgens Brokken te weinig onderzoek heeft gedaan naar Zwartendijk.

Met een glimlach lees ik dat Zwartendijk, net als Sugihara, de eretitel ‘Rechtvaardigen onder de volkeren’ van Yad Vashem heeft toegekend gekregen.

De podcast over dit boek: https://www.athenaeum.nl/nieuws/2018/podcast-jan-brokken-de-rechtvaardigen-deel-i/